Thương hiệu trà/đồ uống Chagee, dù mới ra đời nhưng đã nhanh chóng phát triển và mở rộng mạng lưới với hơn 5000 cửa hàng tại Đông Á. Một trong những yếu tố nổi bật tạo nên sự thành công của Chagee chính là chiến lược cạnh tranh độc đáo với Starbucks. Dù cuộc đối đầu này tưởng chừng như quá chênh lệch, nhưng thực tế lại mang đến cho Chagee nhiều lợi ích bất ngờ. Điều này cũng là một bài học thú vị về chiến lược “Cluster” – Phân cụm các cửa hàng trong kinh doanh.
Chagee – Thương Hiệu Đồ Uống Trung Quốc Đối Đầu Starbucks
Chagee, thương hiệu trà sữa đến từ Trung Quốc, được thành lập vào năm 2017, và chỉ trong vòng 2 năm, đã mở rộng từ 1000 cửa hàng năm 2022 lên hơn 5000 cửa hàng vào năm 2024, trải dài khắp Đông Á. Dự báo doanh thu của Chagee trong năm 2024 sẽ tăng trưởng mạnh mẽ, đạt mức 2,78 tỷ USD.
Tuy nhiên, điểm đặc biệt nhất khi nhắc đến Chagee không chỉ là các sản phẩm trà mà còn là sự cạnh tranh “kẻ tám lạng, người nửa cân” giữa Chagee và ông lớn Starbucks. Dù Chagee còn là thương hiệu non trẻ, nhưng hãng trà sữa này không ngại đối đầu với Starbucks, đặc biệt tại thị trường Trung Quốc.
Chagee và Starbucks luôn “song hành” tại những vị trí đắc địa, từ các trung tâm thương mại, phố lớn đến sân bay, nhà ga. Người tiêu dùng dễ dàng bắt gặp cả hai thương hiệu này ở gần nhau, tạo nên hình ảnh thú vị khi logo Chagee – với hình ảnh cô gái phương Đông – gợi nhớ đến biểu tượng Siren nổi tiếng của Starbucks. Sự tương đồng này khiến nhiều người so sánh Chagee như một phiên bản Starbucks phương Đông.
Không chỉ dừng lại ở đó, Chagee còn công khai tuyên bố sẽ vượt qua Starbucks về doanh thu tại thị trường Trung Quốc. Mặc dù Chagee là cái tên mới mẻ so với Starbucks, vốn đã có mặt tại Trung Quốc từ năm 1999, chiến lược cạnh tranh này đã mang lại một hiệu ứng truyền thông mạnh mẽ cho Chagee. Việc liên tục xuất hiện cùng Starbucks giúp Chagee thu hút sự chú ý của người tiêu dùng và khuyến khích họ thử nghiệm sản phẩm của thương hiệu này.
Kết quả là, Chagee đã trở thành một đối thủ đáng gờm của Starbucks tại thị trường Trung Quốc. Doanh thu quý I của Chagee đã vượt 5,8 tỷ nhân dân tệ (tương đương 807 triệu USD), trong khi doanh thu quý III của Starbucks giảm 11%, chỉ còn 730 triệu USD.
Sự thành công của Chagee không chỉ đến từ chất lượng sản phẩm và không gian cửa hàng độc đáo mà còn từ chiến lược “bám đuổi” đặc biệt với Starbucks. Đây là một bài học về cách một thương hiệu mới có thể tạo dựng vị thế vững chắc nhờ vào việc cạnh tranh và thu hút sự chú ý từ đối thủ lớn.
Store Clustering – Sức Mạnh Cạnh Tranh Giúp Thương Hiệu Tận Dụng Lợi Thế Đối Thủ
Chiến lược cạnh tranh độc đáo của Chagee không phải là điều mới mẻ, mà là một chiến thuật đã quen thuộc tại nhiều thị trường, bao gồm cả Việt Nam. Từ những con phố đầy cửa hàng quần áo nối tiếp nhau, đến các khu vực có quán cà phê san sát, chiến lược này gọi là Clustering – Phân cụm cửa hàng. Hình thức này giúp các thương hiệu, như Chagee và Starbucks, tận dụng sức mạnh của đối thủ để thu hút khách hàng.
Clustering – Phân Cụm Cửa Hàng Trong Kinh Doanh
Clustering liên quan mật thiết đến lý thuyết trò chơi, đặc biệt là cân bằng Nash của John F. Nash Jr. Trong lý thuyết này, hai hay nhiều đối thủ sẽ đạt đến điểm cân bằng khi không ai có thể cải thiện lợi ích bằng cách thay đổi chiến lược của mình, nếu các đối thủ khác giữ nguyên chiến lược. Trong kinh doanh, điều này dẫn đến việc các thương hiệu cạnh tranh tìm đến những vị trí đắc địa, gần nhau để tối đa hóa khả năng thu hút khách hàng.
Áp dụng lý thuyết này vào Chagee, mặc dù là thương hiệu nhỏ hơn so với Starbucks, nhưng việc phân cụm cửa hàng gần nhau giúp Chagee tận dụng lợi thế từ sự hiện diện của đối thủ lớn. Việc này tạo ra một “tuyến đường” mua sắm hấp dẫn cho người tiêu dùng, khiến họ dễ dàng nhận thấy sự tương đồng và cạnh tranh giữa hai thương hiệu.
Lợi Ích Của Việc Phân Cụm Cửa Hàng
Ngoài lý thuyết cân bằng Nash, việc phân cụm cửa hàng mang lại nhiều lợi ích thiết thực:
Tạo ấn tượng với khách hàng: Cạnh tranh giữa các thương hiệu trong cùng ngành như Chagee và Starbucks có thể kích thích sự tò mò của người tiêu dùng, khiến họ muốn thử sản phẩm.
Hình thành khu vực mua sắm quen thuộc: Người tiêu dùng có xu hướng tìm đến các khu vực có nhiều cửa hàng cùng ngành như quán cà phê, nhà hàng hay cửa hàng thời trang. Chẳng hạn, khi tìm một quán cà phê, người tiêu dùng sẽ dễ dàng chọn các khu vực như phố cà phê, nơi nhiều thương hiệu cạnh tranh.
Tận dụng tệp khách hàng của đối thủ: Chagee, bằng cách xuất hiện gần Starbucks, đã có thể thu hút khách hàng của đối thủ, đồng thời gia tăng khả năng tiếp cận với khách hàng tiềm năng mà Starbucks đã xây dựng thương hiệu từ lâu.
Các Hình Thức Phân Cụm Cửa Hàng Hiệu Quả
Phân cụm cửa hàng có thể thực hiện theo hai hướng chính:
Phân cụm theo ngành hàng hoặc sản phẩm: Đây là hình thức phổ biến khi các thương hiệu trong cùng lĩnh vực cạnh tranh, như Chagee và Starbucks. Việc này yêu cầu các cửa hàng phải đảm bảo chất lượng sản phẩm, giá cả và không gian để cạnh tranh hiệu quả.
Phân cụm theo tệp khách hàng: Các cửa hàng trong cụm không cần phải kinh doanh cùng một sản phẩm nhưng phải hướng tới nhóm khách hàng tương đồng. Ví dụ, các cửa hàng bán sản phẩm chăm sóc sức khỏe có thể nằm gần các trạm xăng, nơi người tiêu dùng dễ dàng tiếp cận.
Chính chiến lược cạnh tranh thông minh và phân cụm cửa hàng giúp Chagee từ một thương hiệu mới mẻ trở thành đối thủ đáng gờm của Starbucks tại thị trường Trung Quốc. Đây cũng là chiến thuật mà nhiều thương hiệu tại Việt Nam ứng dụng để khai thác tệp khách hàng của đối thủ. Tuy nhiên, chiến lược phân cụm chỉ hiệu quả khi sản phẩm có chất lượng, giá cả hợp lý và thương hiệu có khả năng thu hút khách hàng từ đối thủ.
